ปั้วแห่ 半夏
( Banxia, Rhizoma Pinelliae )
ลำต้นแห้งใต้ดินที่เอาเปลือกนอกและรากฝอยออกแล้วของพืชที่มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Pinellia ternata (Thunb.) Breit. วงศ์ Araceae
ละลายและขับเสมหะ สลายของเหลว แก้อาเจียน กดชี่ไม่ให้ตีขึ้น ปั้นเซี่ยมีฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาสำคัญได้แก่ แก้ไอ ขับเสมหะ ต้านการเกิดแผลในกระเพาะอาหาร ต้านอาเจียน ต้านเนื้องอก ต้านอักเสบ ต้านการเจริญพันธุ์ เป็นต้น ยาต้มปั้นเซี่ย เจียงปั้นเซี่ย และ ชิงปั้นเซี่ยมีฤทธิ์แก้ไอ สารสกัดเอทานอลของปั้นเซี่ยที่ผ่านการเผ้าจื้อมีฤทธิ์ขับเสมหะ แต่เซิงปั้นเซี่ยมีฤทธิ์ไม่ชัดเจน สารที่ตกตะกอนด้วยแอลกอฮอล์จากยาต้มปั้นเซี่ยมีฤทธิ์ปกป้องการบาดเจ็บเฉียบพลันและส่งเสริมการฟื้นตัวของเยื่อบุกระเพาะอาหาร เซิงปั้นเซี่ยมีฤทธิ์ระคายเคืองเยื่อบุกระเพาะอาหาร แต่ความระคายเคืองจะหมดไปเมื่อเตรียมเป็นเจียงปั้นเซี่ย ชิงปั้นเซี่ยและเจียงปั้นเซี่ยมีฤทธิ์ต้านอาเจียน แต่เซิงปั้นเซี่ยทำให้อาเจียน สาร pinellin, polysaccharides และ alkaloids ของปั้นเซี่ยมีฤทธิ์ต้านเนื้องอก สาร alkaloids มีฤทธิ์ต้านอักเสบ สาร pinellin มีฤทธิ์ต้านการเจริญพันธุ์อย่างชัดเจน ปั้นเซี่ยยังมีฤทธิ์ต้านชัก ทำให้สงบและช่วยให้นอนหลับ ต้านเชื้อแบคทีเรีย และ ต้านออกซิเดชั่น ปั้นเซี่ยมีรสเผ็ด อุ่น เข้าสู่เส้นลมปราณม้าม กระเพาะอาหาร และ ปอด แก้ภาวะชื้น ละลายเสมหะ ลดการไหลย้อนของซี่ ระงับอาเจียน สลายก้อนบวม
